Mat 5 | KWJ | STEP | Ete wowani Jisas ka himiyama hurahama miyafo naha ri heifuni kimbache foriki ya ri rau. Ri rau ri lilindawani ri himache le rini tambwa ya wu ta.

Matthew 5

Jisas Gotri mwanji kimba tiki bwaro

1 Ete wowani Jisas ka himiyama hurahama miyafo naha ri heifuni kimbache foriki ya ri rau. Ri rau ri lilindawani ri himache le rini tambwa ya wu ta. 2 Wowani Jisas ri ondiyakandiyani mwanji ya wunu ri sawe.

Jisas, hima le eripe'aripe ki sawero

Lu 6:20-23

3 “Hima fwele wunjenga ete wu hambwawa, wunu Gotri miyaningisopo ki wunu chikinda nambwe. Wowa sa wu eripe'aripe. Hinde wowani, hewen pe kwambu o wuhi.

4 “Ichakandau hima le, wunu sa wu eripe'aripe. Hinde wowani, Gotri wunu okulawa sembe wuhi o wunu wahapikonda.

5 “Hima waha hima le, wunu sa eripe'aripe. Hinde wowani, ichakai Gotri seke wange o ya wu sirinakonda.

6 “Sumbu kipe keke iche tinga wunu handau himako sa wu eripe'aripe. Hinde wowani, ichai Gotri wunu hawa o wunu talekonda.

7 “Hima le keke wondau hima le sa wu eripe'aripe. Hinde wowani, ichai Gotri hima keke wondau sumbu wasa o wunu hakonda.

8 “Sembe wuhi ti fwa hinga halayasindau hima le, wunu sa wu eripe'aripe. Hinde wowani, ichai Gotri o wu heikonda.

9 “Ele hima anayewani alase ki raindau hima le, wunu sa wu eripe'aripe. Hinde wowani, ichai Gotri ri che o wunu nakonda.

10 “Ele hima sumbu kipe wu sirinandawani hima ba fwele nomo wunu handau le, wunu sa wu eripe'aripe. Hinde wowani, hewen pe kwambu ti o wuhi.

11 “E, sembe ani ni ku haro keke hima ba fwele kapwa sumbu kunu wu woni kapwa mwanji ti kunu wu bwani nimba kunu gambowa, kunu ma nimba ku eripe'aripe. 12 Kunu sembe kuhi ti ma ku eripe'aripenda. Mwa'ambwe kipe naha ti hewen ko tiki o dani kunu nikisinda. Woro o hingambwa Gotri mwanji bwarakarandaro hima le wunu okwe nomo wu raro.

Sembe haro hima le soliwo au hinga tandani hi hinga okundau

Mk 9:50; Lu 14:34-35

13 “Kunu doha'a nuwe ki dau hima lei nindo tiki soliwo hinga ku dau. E, ka soliwo au anda nambwe nawa hinde hinga apa nu wowa au ai ano? Ka soliwo tapa hinga ti, tau nambwe nimba dano. O keke hima le diyahani wu humbwe'isini seke ki wu yititahumu sindau.

14 “Kunu do nuwe ki dau hima i nindo tiki hi okundau hinga ku dau. E, ko laka foti kimba laka dau mwangi tiki dawa, o apa hinde yani kumbwa. 15 Hinde na hima to lamu okusini hungwe tako tiki lisino? Mina. Wu okusini tei tenge tiki owesiwa ele aka we tiki dau hima hinga tinda hi ti wu heino. 16 O hinga ku wowa hi kuhi ti kale biya himiyama hurahama i miyaningisopo tiki sa okundawa, o kui sumbu kipe ti sa wu hei. Wondawa kui Yapai hewen ko tiki dau, ri hi tunumbwa ya sa wu rasainda.

Gotri chengi ki dau lo mwanji

17 “Kunu apa ka hinga hambwa kei, ani Gotri chengi ki dau Moses kaisiro Gotri lo mwanji tinga Gotri mwanji bwarakarandaro hima i mwanji tinga a humbu ki a taro. Woro mina. Ani o tini a humbu ki a ta nambwe. Ani ele mwanji ni tinda ani ai chiki ki a taro. 18 Mwe naha ki kunu a sawendau. Do niri ga do nuwe ga humbuno gisi sukwakonda. Woro, apa Gotri chengi ki dau Gotri lo mwanji kairo himikiche fori hinde humbu kumbwa. Gotri chengi ki dau lo mwanji sawesindau sumbu ti tinda ete mwe naha sirakonda. 19 E, hima fori Gotri lo mwanjiche fori ri toroni gumwa tokwe ri humbwe'isini ri sumbu ni hima fweleni o hingambwa wu wo ki ri mekuwa ori hima hewen ko tiki ri hi ti kapwacheche. E, hima forito Gotri lo mwanji tini sirinandani ele himiyama hurahama leni norukweni ri ondiyakandiyandawa, rini hewen ko tiki hi rihi ti apukolaka. 20 Mwe naha ki kunu a sawendau. E, kui sumbu kipe ti, kale Gotri lo mwanji hambwandau himako ga Farisi himako ga wui sumbu kipe tini Gotri miyaningisopo ki wunu ku diki nambwe nawa, apa ka Gotri kwambu tinga dau ko tiki hinde ku raru kumbwa.

Mwanji norukwe bomo

Lu 12:57-59

21 “Kunu ku mendiro, kui atei hima tororo mwanji kati: ‘Apa hima fo yeni si kei. E, hima fori saini hima foni yeni siwa ori hima ni kotimwono.’ 22 Woro o tini kunu a sawendau: Hima fori ri hiparakambwe foni sembe enge awa rini koti wo ki sa i. Hima fori ri hiparakambwe ni saweholiyawa rini kanisol apukolaka tambwa sa i. E, hima fori ete sawewa, ‘Mini ambwatinambwati naha.’, wowa rini hi laka ki ri raino.

23 “E, mi angu'omwe ti humokuto tei tokwe mi ratawa, mi hiparakambwe fori mini omwemendindau ti, ma hambwasini pwe. 24 O nomo mini ki ete dawa ele angu'omwe humokuto tei mu tiki ma andosini, ma ini mi hiparakambwe ga ma ki wonorukwesini ai tani pwe, mi angu'omwe ti Gotri ni bwe ha.

25 “E, hima fori mini kotimwo ki numbo tiki funda ki indawa rini ga metengei ete ma ki wonorukwe. Foki apa koti mendindau hima laka i tapa tenge tiki o mini ri owekonda. Wowa o hima laka ga apa apungwandai kicha hima ri tapa tenge tiki o mini ri owekonda. Ete wowa apungwandai kicha hima ga kalapus we tiki mini rawarukonda. 26 Mwe naha ki mini a sawendau. Kalapus mi iwa kapwa sumbu mi woro ya tinda ete mi chiki nambwe nawa apa kalapus ti hinde mini andosi kumbwa.

Anahopwesini walambe sumbu ai wondau sumbu

27 “Kunu, imbihumbwa kate sawero ku mendiro: ‘Apa anahopwero sumbu ni kapwa sumbu ai wo kei.’ 28 Woroti ando ka hinga kunu a sawendau. E, hima fori ri miya ti humwe fotini ri heini ete ri okokonandawa, ori hima ri inaka tiki anahopwendau sumbu tini walambe ri wohiro.

29 “E, tapa mama tokwe pe miya mihi to mini matinani ra'aini kapwa sumbu wowa, ma ongorini humbwe'i. O hinga mi wowa mini kipe mi dano. Minambwe nawa, o miya kapwa mihi keke hi tiki mini rawaino. 30 E, tapa mama mihi to mini matinawani kapwa sumbu mi woni mi hichakowa o tapa mama ma takutoni humbwe'i. O hinga mi wowa mini kipe mi dano. Minambwe nawa, o tapa kapwa mihi keke hi tiki mini rawaino.

Humwe humbundau sumbu

Mt 19:9; Mk 10:11-12; Lu 16:18

31 “Imbihumbwa ka hinga sawero: ‘E, hima fori ri humwe ri humbu kinawa, anahopwesini ai humbundau chengi ti sa tini ha.’ 32 Woro o tini kunu a sawendau. E, hima fori, ri humwe hima fonga kapwa sumbu fo ti wo nambwe, nindumwasari tini ri humbuwa ti ini hima foriki ti ai torowa, ti hurache tini humburo keke anahopwendau sumbu tini walambe ti wosindau. E, hima fori imbihumbwa hima fo diyahani ri andosiro humwe tini ri hopwewa, o rini anahopwendau sumbu tini walambe ai ri wondau.

Kari kau mwe naha nandau sumbu.

33 “Atei hima torosiro mwanji fo ku mendiro ti ka hinga: ‘Apa nimba gamboni kari kau mwe naha na kei. E, kari kau mwe naha mi nani sumbu foti mi wo kinawa, Apukolaka i miyaningisopo tiki mwe naha ma ete wo.’ 34 Woro o tini kunu a sawendau. Apa kari kau mwe naha na kei. Minambwe naha kunu a nasindau. Apa hewen pe mwa'ambwe fotini kui mwanji okula ki ku ucha kei. Hinde wowani, hewen oti Gotri ko. 35 Apa nuwe pe mwa'ambwe fotini kui mwanji okula ki ku ucha kei. Hinde wowani, nuwe oti Gotri seke yitindau. Apa Jerusalem ko hi tini kunu okula ki ku ucha kei. Hinde wowani, Jerusalem ko oti King Apukolaka i ko laka. 36 E, apa mi mwa tini mwanji mini okula ki ucha kei. Hinde wowani, apa mwa kopika mihi foti mi wosiwa wamwa'a ke hinga hinde sira kumbwa. 37 ‘Ei’ gambwa ‘Mina’ gambwa ma ku sawenda. Ori yakito. Kale inakahambwa mwanji ku sawendau ti Saiten ki sukwandau.

Kapwa sumbu wasa ai wosindau sumbu

Lu 6:29-30

38 “Injelembwa ka hinga wu sawero ti ku mendiro: ‘E, hima fori mi miya ti ongoriwa, mini okwe wasa ma rini ongori. E, hima fori mi fu ti ri yetupuwa, mini okwe ri fu ti wasa ma rini yetupu.’ 39 Woro o tini kunu a sawendau. Apa kapwa sumbu woro hima ni wasa ai wo kei. Minambwe naha. E, hima fori warama tiki mini ri yetapewa, warama angi tokwe ma tinda rini hasiwa sa mini yetape. 40 Hima fori mini kotimwoni ki pe siyoti mihi ti ri ra'ai kinawa, heiye pe siyoti okwe ma tinda ete rini ha. 41 E, hima fori mini amayiti amayitini numbo fai tiki ki i ki mini ekichasiwa mini ga mi ai rini ra ra numbo hime tiki ma ki i. 42 E, hima fori mwa'ambwe keke mini ri siliwa, ma rini ha. E, hima fori mini ki mwa'ambwe fwele nimba ri ra'ai kinawa, apa gumwa rini si kei.

Omwemendinda hima leni okokonandau sumbu

Lu 6:27-28, 32-36

43 “Kunu imbihumbwa ku mendiwani ete sawero ti: ‘Mini mi hima sopu ni ma okokona. Wosini o mini omwemendindau hima ni sembe kapwa ma rini hambwa.’ 44 Woroti ete o kunu a sawenda. Kunu ele kunu omwemendindau hima leni ma ku okokonasini wunu keke Gotri ni ma ku uchahambwawa Gotri ele kapwa sumbu kunu ni wosindau hima leni sa wunu okula. 45 O hinga ku wosiwa kunu hewen ko tiki dau kui Yapai ri che hinga ku dano. Kui Yapai Gotri rini tapwaki nika ti ele kapwa hima le keke ri wosini, e, hima kipe le keke okwe ri wosiwani sukwanda. Wosini mwa ti o hingambwa ele sumbu kipe wosindau hima le keke, e, kapwa sumbu wosindau hima le keke funda ete ri wosiwani sikandau. 46 E, kunu ele kunu okokonandau hima lembwa ku okokonawa bwele mwa'ambwe wasa hinga tini Gotri kunu hano? Takisi ya torondau hima le okwe wunu o hingambwa wu wosindau. 47 Kunu kui hiparakambwe lenga ku anawese'awa ele biya hima ba fweleni bwele sumbu hinga ki wunu ku dikino? Hinde wowani, kale biya hima ba fwele okwe o hingambwa wu wosindau. 48 Kunu kipe naha kumbwa ma funda ete ku da, ka kui Yapai hewen ko tiki kipe naha kumbwa ri dau hinga.